მონეტის აგდების სიმულატორი
მონეტის აგდება ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული მეთოდია, რომელსაც ადამიანები იყენებენ დავის გადასაწყვეტად ან უბრალოდ ერთი არჩევანის სასარგებლოდ გადაწყვეტილების მისაღებად.
ამ მეთოდის არსი ისაა, რომ მონეტას ჩვეულებრივ ორი სხვადასხვა მხარე აქვს და აგდების პროცესი სრულდება მაშინ, როდესაც მონეტა რომელიმე მხარეზე დაეცემა. მონაწილე, რომელიც სწორად გამოიცნობს, რომელი მხარე აღმოჩნდება ზემოთ დაცემის შემდეგ, ხდება გამარჯვებული.
მონეტის აგდების ისტორია
ისტორიული კვლევების შედეგად დადგინდა, რომ მონეტის აგდებას ჯერ კიდევ რომის იმპერიაში იყენებდნენ. რომის იმპერიის მოსახლეობა თამაშობდა თამაშს სახელად "Navia aut Caput", რაც ლათინურად ნიშნავს "გემი თუ თავი". თამაშის მიზანი იყო გამოცნობა, რომელი მხარე აღმოჩნდებოდა ზემოთ აგდების შემდეგ: რევერსი, რომელზეც გემის გამოსახულება იყო, თუ ავერსი, რომელზეც იმპერატორის პორტრეტი.
თუმცა მსგავსი თამაში პოპულარული იყო ძველ ბერძნებშიც. განსხვავება ის იყო, რომ საბერძნეთში მონეტების ნაცვლად იყენებდნენ ნიჟარებს, რომელთა ერთი მხარე დაფარული იყო ფისით. ამ თამაშს "Ostra Kinda" ეწოდებოდა, და ნიჟარის მხარეები დღის დროებთან - დღისა და ღამის მონაკვეთებთან იყო დაკავშირებული.
მოგვიანებით ეს თამაში, რომელიც ძველ ბერძნებს კარგად ჰქონდათ ცნობილი, ბრიტანელებმა აითვისეს. საუკუნეების განმავლობაში ინგლისში პოპულარული იყო თამაში სახელად "Cross and Pile", სადაც მონეტას ჰაერში აგდებდნენ მეორე მონეტის კიდეზე დარტყმით. მონაწილეები აკვირდებოდნენ პროცესს და ცდილობდნენ გამოეცნოთ, რომელი მხარე დარჩებოდა ზემოთ.
ეს თამაში ინგლისში მრავალი საუკუნის განმავლობაში გავრცელებული იყო და ცნობილი იყო სახელწოდებით "Cross and Pile", რადგან მონეტის ერთ მხარეს ჯვარი იყო ამოტვიფრული. მონეტის აგდება დღემდე პოპულარულია თანამედროვე ბრიტანეთში – თამაშის მექანიკა უცვლელი დარჩა, მხოლოდ სახელწოდება შეიცვალა. დღეს ბრიტანელები ამ თამაშს "Heads or Tails" უწოდებენ, რაც სიტყვასიტყვით ნიშნავს "თავი თუ კუდი" და ეხება ბრიტანულ მონეტებზე გამოსახულ ფიგურებს, მაგალითად, ჰერალდიკურ ლომს, რომელიც ფეხს და კუდს მაღლა სწევს ათპენსიან მონეტაზე.
ეს პრინციპი უცვლელია რუსულ თამაშში "Орлянка" ან "არწივი თუ რეშკა". რუსეთში ეს თამაში მონეტის ავერსზე გამოსახული არწივის სახელს ატარებს. რაც შეეხება ტერმინ "რეშკას", რუსები მას იყენებენ მონეტის იმ მხარის აღსანიშნავად, რომელზეც მისი ნომინალია მითითებული.
მონეტის აგდება ავსტრალიამდეც მიაღწია, თუმცა გარკვეული განსხვავებით – იქ ერთი მონეტის ნაცვლად ორ ნახევარპენიან მონეტას ერთდროულად აგდებენ.
საინტერესო ფაქტები
მონეტის აგდება იმდენად გავრცელებული პრაქტიკაა, რომ მასთან დაკავშირებული მრავალი საინტერესო ისტორია არსებობს.
- ფილიპინების ქალაქ სან-თეოდოროს (Oriental Mindoro) მერის არჩევნები მეორე ტურში ფრედ დასრულდა, რადგან ორივე კანდიდატმა თანაბარი რაოდენობის ხმა მიიღო. გამარჯვებულის გამოსავლენად გადაწყვიტეს მონეტის აგდება. ყველაზე საინტერესო ისაა, რომ ამ შედეგს სამართლიანად და ლეგიტიმურად მიიჩნევდნენ როგორც კანდიდატები, ასევე ამომრჩევლები.
- არსებობს სპეციალური დღე იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც გადაწყვეტილებებს მონეტის აგდებით იღებენ. ეს დღე აღინიშნება 8 თებერვალს და ეწოდება "მონეტის აგდების დღე". ამ დღის დამფუძნებლები მიიჩნევენ, რომ მონეტის აგდება მხოლოდ გასართობი არ არის – ეს ბედისწერის მნიშვნელოვანი ელემენტია.
- კანადის ქალაქ ტორონტოში მონეტის აგდებით გადაწყვიტეს, რომელი კომპანია მოიგებდა ტენდერს 1,605 კილომეტრის სიგრძის გზის მონიშვნაზე.
- 2007 წლის ავსტრალიური ფეხბურთის ლიგის ფინალის ტრანსლაციის უფლება მონეტის აგდებით გადაწყდა. კონკურენტ ტელეარხებს Seven და Ten გადაწყვეტილება მონეტას მიანდეს – და გამარჯვებული "Ten" გახდა!
- დიდი ბრიტანეთის ადგილობრივ და ეროვნულ არჩევნებში, თუ შედეგი ფრეა, გამარჯვებული შეიძლება გამოვლინდეს კენჭისყრით, კარტიდან უმაღლესი ნომრის ამორჩევით ან ტრადიციული მეთოდით – მონეტის აგდებით.
- არსებობს უკიდურესად მცირე შანსი, რომ მონეტა აგდების შემდეგ გვერდზე დადგეს. ამ შემთხვევის ალბათობა დაახლოებით 1 6000-დან.
წლების განმავლობაში მონეტის აგდება უბრალო თამაშიდან ერთ-ერთ ყველაზე სანდო და მიუკერძოებელ გადაწყვეტილების მიღების მეთოდად გადაიქცა. ეს დაკავშირებულია იმასთან, რომ სწორად შესრულებული აგდება პრაქტიკულად გამორიცხავს მანიპულაციის შესაძლებლობას და უზრუნველყოფს რეალურად ობიექტურ შედეგს.
